Mỗi nhà xưởng, dù quy mô lớn hay nhỏ thì cũng đều cần có một hệ thống PCCC hiệu quả để bảo vệ tài sản, bảo vệ sức khỏe người lao động và giảm thiểu thiệt hại khi xảy ra sự cố cháy nổ. Một trong những yếu tố quyết định sự thành công của việc đảm bảo an toàn PCCC là bản vẽ hệ thống PCCC cho nhà xưởng. Đây không chỉ là công cụ kỹ thuật mà còn là nền tảng cho việc thiết kế và triển khai các giải pháp chữa cháy hiệu quả. Tuy nhiên, để bản vẽ này thực sự phát huy hiệu quả, cần phải lưu ý đến một số yêu cầu quan trọng. Dưới đây PCCC Kim Long sẽ gợi ý tới bạn những yêu cầu cần lưu ý khi lập bản vẽ hệ thống PCCC cho nhà xưởng. Cùng tham khảo nhé!
1. Xác định quy mô, phạm vi nhà xưởng
Trước khi lập bản vẽ hệ thống PCCC nhà xưởng, cần phải có sự hiểu biết rõ ràng về quy mô, chức năng của nhà xưởng. Các yếu tố cần xác định bao gồm:
- Diện tích nhà xưởng: Cần đo đạc và tính toán diện tích tổng thể của nhà xưởng, bao gồm các khu vực sản xuất, kho chứa nguyên vật liệu, khu vực vệ sinh, văn phòng, lối đi, sân bãi, bãi đỗ xe,… Diện tích nhà xưởng càng lớn thì yêu cầu về hệ thống PCCC càng phức tạp, với các giải pháp đa dạng hơn.
- Số tầng và cách bố trí các khu vực trong xưởng: Nhà xưởng có thể có một hoặc nhiều tầng. Việc xác định số tầng và cách bố trí các khu vực trong nhà xưởng sẽ giúp thiết kế hệ thống báo cháy, cứu nạn, cứu hộ, và chữa cháy phù hợp.
- Các yếu tố đặc thù trong nhà xưởng: Một số nhà xưởng có các yếu tố đặc thù, chẳng hạn như sản xuất các vật liệu dễ cháy hoặc sử dụng các chất hóa học có khả năng gây cháy nổ. Những yếu tố này cần phải được tính toán kỹ trong bản vẽ thiết kế hệ thống PCCC.
2. Xác định các vị trí quan trọng
Bản vẽ hệ thống PCCC nhà xưởng phải thể hiện rõ các khu vực trọng yếu và cần bảo vệ, bao gồm:
- Các cửa thoát hiểm: Cần xác định số lượng, vị trí và kích thước của các cửa thoát hiểm, đảm bảo có thể di chuyển nhanh chóng trong tình huống khẩn cấp. Các cửa thoát hiểm cần được mở ra ngoài, không có chướng ngại vật, và có biển báo rõ ràng.
- Các hệ thống phòng cháy chữa cháy: Hệ thống PCCC bao gồm các bình chữa cháy, vòi phun nước, hệ thống sprinkler, trạm chữa cháy, và các thiết bị hỗ trợ khác. Cần chỉ rõ vị trí của từng loại thiết bị.
- Lối đi, lối thoát hiểm: Cần đảm bảo các lối đi trong nhà xưởng đủ rộng, không bị chướng ngại vật, và đủ sức chứa cho số lượng công nhân trong trường hợp khẩn cấp.
- Các trạm báo cháy và cảm biến khói, nhiệt: Các trạm báo cháy và cảm biến phải được bố trí ở những khu vực có nguy cơ cháy cao. Các cảm biến nhiệt và khói phải có độ nhạy cao và được kết nối với hệ thống báo động để kích hoạt các biện pháp chữa cháy tự động ngay khi có sự cố.
3. Phân tích nguy cơ cháy nổ
Khi thiết kế bản vẽ hệ thống PCCC nhà xưởng, việc phân tích các khu vực có nguy cơ cháy nổ cao là rất quan trọng để triển khai các biện pháp phòng cháy phù hợp.
- Khu vực chứa vật liệu dễ cháy: Những vật liệu như xăng, dầu, khí gas, gỗ, vải, hóa chất cần được lưu trữ ở khu vực riêng biệt với hệ thống chữa cháy chuyên biệt (như khí CO2, phun bọt).
- Khu vực có thiết bị điện: Các máy móc, tủ điện có thể gây cháy. Cần thiết kế đường dây điện an toàn và lắp đặt thiết bị bảo vệ, hệ thống chữa cháy tự động.
- Khu vực có khí nổ: Đối với các khí như metan, acetylene, cần có hệ thống chữa cháy đặc biệt, như phun khí CO2, để giảm nguy cơ nổ.
4. Lựa chọn loại hệ thống PCCC phù hợp
Việc chọn hệ thống PCCC phù hợp phụ thuộc vào quy mô và mức độ nguy hiểm của nhà xưởng:
Hệ thống chữa cháy tự động:
- Vòi phun nước (sprinkler): Phù hợp với các khu vực nguy cơ cháy rộng và ổn định.
- Hệ thống phun bọt: Dùng cho khu vực chứa chất lỏng dễ cháy như xăng, dầu.
- Hệ thống chữa cháy khí CO2: Dùng cho khu vực chứa thiết bị điện hoặc các khu vực không thể sử dụng nước.
Hệ thống báo cháy tự động:
- Cảm biến khói, nhiệt độ: Để phát hiện dấu hiệu cháy sớm.
- Trung tâm báo cháy: Cảnh báo nhân viên và cơ quan chức năng.
- Bình chữa cháy: Cần phân bố hợp lý các loại bình (bột, CO2, nước) phù hợp với từng loại cháy.
5. Đảm bảo tính toàn vẹn của mạng lưới cấp nước chữa cháy
Bản vẽ hệ thống PCCC nhà xưởng thể hiện rõ hệ thống cấp nước chữa cháy đảm bảo đủ áp lực và lưu lượng cho việc dập tắt cháy:
- Đường ống cấp nước: Thiết kế đường ống đảm bảo cung cấp nước cho các vòi phun, sprinkler và trụ cứu hỏa.
- Bể chứa nước chữa cháy: Cần có bể dự phòng đủ lớn để duy trì cấp nước trong thời gian dài.
- Vị trí trụ cứu hỏa và vòi chữa cháy: Các thiết bị này phải dễ tiếp cận, không bị cản trở.
6. Tuân thủ các quy định pháp luật
Việc thiết kế bản vẽ hệ thống PCCC nhà xưởng phải tuân thủ các quy định pháp luật và tiêu chuẩn kỹ thuật hiện hành. Các tiêu chuẩn này giúp đảm bảo rằng hệ thống PCCC nhà xưởng được thiết kế và vận hành một cách hiệu quả và đúng đắn, tránh tình huống không mong muốn.
- Tiêu chuẩn thiết kế và lắp đặt: Các hệ thống PCCC phải tuân thủ tiêu chuẩn như TCVN 3890:2015 và TCVN 5740:2020.
- Kiểm tra và bảo trì: Cần kiểm tra, bảo dưỡng định kỳ để đảm bảo hệ thống hoạt động tốt. Nhà xưởng phải có kế hoạch bảo trì và thay thế thiết bị khi cần thiết.
7. Kiểm tra các lối thoát hiểm
Lối thoát hiểm là yếu tố quan trọng để đảm bảo an toàn cho công nhân trong tình huống khẩn cấp. Cần xác định và đảm bảo các yếu tố sau:
- Số lượng và vị trí các lối thoát hiểm: Phải bố trí đủ lối thoát hiểm sao cho toàn bộ nhân viên có thể thoát khỏi khu vực nhà xưởng một cách nhanh chóng và an toàn.
- Kích thước và thiết kế của lối thoát hiểm: Các lối thoát hiểm phải có chiều rộng và chiều cao đủ lớn để công nhân có thể di chuyển mà không gặp phải chướng ngại vật.
- Biển chỉ dẫn: Cần có biển chỉ dẫn rõ ràng, chiếu sáng tốt tại các lối thoát hiểm để giúp công nhân nhận diện và di chuyển khi có sự cố.
- Không có vật cản trở: Các lối đi và cửa thoát hiểm không được có vật cản, và phải luôn trong tình trạng dễ dàng mở ra khi cần thiết.
Một bản vẽ hệ thống PCCC cho nhà xưởng chi tiết và đúng chuẩn không chỉ giúp giảm thiểu rủi ro trong quá trình vận hành mà còn bảo vệ tính mạng và tài sản của người lao động. Do đó, các nhà đầu tư, chủ xưởng và các kỹ sư thiết kế cần đặc biệt chú trọng đến việc lập kế hoạch và triển khai hệ thống PCCC một cách bài bản, khoa học để đảm bảo an toàn tuyệt đối cho mọi hoạt động sản xuất.
>> Xem thêm: Quy trình lắp đặt hệ thống PCCC cho nhà xưởng